123 Street, New York, USA

info@example.com

Java Dasturlash Tilidagi Asosiy Operatorlar

16. throw Operatori

Maxsus xatolik (Exception) yaratish uchun ishlatiladi.

if (age < 18) {
    throw new IllegalArgumentException("Yosh yetarli emas");
}

Misol: Yosh tekshiruvi

17. throws Kalit so‘zi

Metod deklaratsiyasida xatoliklar tashqariga uzatilishini bildiradi.

public void readFile() throws IOException {
    FileReader fr = new FileReader("file.txt");
}

Misol: Fayl o‘qishda xatoliklar uchun

18. synchronized Kalit so‘zi

Ko‘p oqimli (multithreading) muhitda ma’lumotlar xavfsizligini ta’minlaydi.

public synchronized void increment() {
    count++;
}

Misol: Thread-safe hisoblagich

19. instanceof Operatori

Obyekt ma’lum bir class’ga tegishli ekanligini tekshiradi.

if (obj instanceof String) {
    System.out.println("Bu string");
}

Misol: Obyekt turini aniqlash

20. this Kalit so‘zi

Joriy obyektga murojaat qilish uchun ishlatiladi.

public class Student {
    String name;
    Student(String name) {
        this.name = name;
    }
}

Misol: Konstruktor ichida nomdagi farqlarni ajratish

21. super Kalit so‘zi

Ota klass (superclass) elementlariga murojaat qilish uchun ishlatiladi.

class Animal {
    void sound() { System.out.println("Hayvon tovushi"); }
}
class Dog extends Animal {
    void sound() {
        super.sound();
        System.out.println("Vov-vov");
    }
}

Misol: Ota klass metodini chaqirish

22. static Kalit so‘zi

Obyekt yaratilmasdan turib ishlatiladigan o‘zgaruvchi yoki metodni bildiradi.

public class MathUtils {
    static int square(int x) {
        return x * x;
    }
}

Misol: Static metodni obyekt yaratmasdan chaqirish

23. final Kalit so‘zi

O‘zgaruvchining qiymati o‘zgartirilmasligini, metod yoki klassni override qilinmasligini bildiradi.

final int MAX_USERS = 100;
final class Constants {
    // Bu klassdan voris olib bo‘lmaydi
}

Misol: O‘zgarmas qiymat va vorislikni taqiqlash

24. abstract Kalit so‘zi

Metod tanasiz bo‘lishi yoki klass to‘liq emasligini bildiradi. Bunday klassdan to‘g‘ridan-to‘g‘ri obyekt yaratilmaydi.

abstract class Shape {
    abstract double area();
}

Misol: Har xil shakllar uchun umumiy strukturani berish

25. interface Kalit so‘zi

Faoliyatni belgilovchi, ammo implementatsiyasiz metodlar to‘plami. Klasslar bir nechta interface'ni implement qilishi mumkin.

interface Animal {
    void makeSound();
}
class Dog implements Animal {
    public void makeSound() {
        System.out.println("Vov-vov");
    }
}

Misol: Turli hayvonlar uchun umumiy interface

26. enum Kalit so‘zi

Cheklangan doiradagi qiymatlarning ro‘yxatini belgilaydi (misol: kunlar, holatlar va h.k.).

enum Day {
    MONDAY, TUESDAY, WEDNESDAY
}

Misol: Haftaning kunlarini enum orqali ifodalash

27. Collections (Kolleksiyalar)

Ma’lumotlar to‘plamini saqlash va ular ustida ishlash uchun ishlatiladi. ArrayList, HashMap, HashSet kabi ko‘plab turdagi kolleksiyalar mavjud.

List<String> list = new ArrayList<>();
list.add("Java");
list.add("Python");

Misol: List yordamida ma’lumotlar to‘plamini saqlash

28. Streams API

Ma’lumotlar oqimini ketma-ket yoki parallel qayta ishlash imkonini beradi.

List<String> names = List.of("Ali", "Sami", "Alisher");
names.stream()
    .filter(n -> n.startsWith("A"))
    .forEach(System.out::println);

Misol: Harfi "A" bilan boshlanuvchi ismlarni chiqarish

29. Lambda Ifodalar

Anonim funksiyalar bo‘lib, kodni qisqartirish va o‘qishni yengillashtirish uchun ishlatiladi.

List<Integer> nums = List.of(1, 2, 3);
nums.forEach(n -> System.out.println(n));

Misol: Har bir raqamni lambda orqali konsolga chiqarish

30. Generics

Ma’lumot turlarini parametr sifatida belgilash imkonini beradi. Kolleksiyalar bilan keng ishlatiladi.

class Box<T> {
    T value;
    void set(T value) { this.value = value; }
    T get() { return value; }
}

Misol: Har qanday tipdagi qiymatni saqlovchi class

31. try-with-resources

Avtomatik resurslarni yopish imkonini beradi. Fayl oqimlari bilan ishlashda ayniqsa foydali.

try (BufferedReader br = new BufferedReader(new FileReader("file.txt"))) {
    String line = br.readLine();
    System.out.println(line);
} catch (IOException e) {
    e.printStackTrace();
}

Misol: Faylni o‘qib, avtomatik yopish

32. Optional

Null qiymatlar bilan xavfsiz ishlash uchun mo‘ljallangan konteyner klass.

Optional<String> name = Optional.of("Adham");
name.ifPresent(n -> System.out.println(n));

Misol: Null tekshiruvisiz qiymat bilan ishlash